هر چند در سال‌های اخیر روند تغییرات کم اما مهمی در عرصه فعالیتی روابط عمومی‌ها حاصل شده است اما تحول چشمگیری در این حوزه لازم است و هنوز در هنوز بر روی همان پاشنه سابق می‌چرخد.
مهد نیوز – فرینوش اکبرزاده: آخرین روزهای اردیبهشت، همزمان با فرارسیدن روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی، زمان مناسبی برای بازخوانی و بازنگری زمینه‌های مختلف توسعه همه جانبه و پایدار جامعه با بهره‌گیری از ظرفیت و توان رسانه‌ها و بازوی اجرای آنها در نهادهای خدمت رسان یعنی مجموعه “روابط عمومی” است؛ خاصه در سالی که روز روابط عمومی با شعار “جز از راستی هیچ دم بر نیار” همراه شده است.
روابط عمومی نهادی همپای گفتمان، ارتباط و خردمندی است و در راستای آشنایی بخشی به محیط از عملکرد درونی، دریافت بازخورد محیط از این آشنایی بخشی و توسعه ارتباط این بخش‌ها تلاش مستمر و شبانه روزی دارد.
این در حالی‌ست که با وجود وسعت حضور روابط‌عمومی در حیطه کاری، شناخت عمیق و دقیقی نسبت به فعالیت روابط عمومی در نهادها و سازمان‌ها وجود ندارد و چه بسا این تصور همچنان پابرجا باشد که بیان برخی مطالب و صحبت از اقدامات مجموعه با صداقت و راستی، می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در استمرار فعالیت‌های آنان شود؛ در نتیجه با دید نه‌چندان مثبت به عملکرد روابط عمومی‌ها چشم دوخته‌اند.
رنگ‌مایه نگاه تبلیغی به موضوع اطلاع‌رسانی، زمینه‌ساز ورود فعالیت روابط‌عمومی به عرصه تبلیغات عملکرد است و این نگاه، در بلند مدت کارکردی در حد اعلام اقدامات نهاد از طریق بلندگویی بی‌اثر برای بزرگ‌نمایی اقدامات صورت گرفته خواهد داشت.
هر چند در سال‌های اخیر روند تغییرات کم اما مهمی در عرصه فعالیتی روابط عمومی‌ها حاصل شده است اما تحول چشمگیری در این حوزه لازم است و هنوز در هنوز بر روی همان پاشنه سابق می‌چرخد.
آموزش مداوم و فرهنگ‌سازی، ایجاد زمینه مشارکت گسترده مردم، تجهیز روانی مردم برای پذیرش پیامدهای توسعه، کمک به افزایش بهره وری سازمان، تقویت و گسترش تفاهم درون سازمانی، کارآمد کردن نظام کارشناسی و تمرکز بر توانمندی های جدید عرصه روابط عمومی و ارتباطات، از جمله گام‌های موثر در روند روزآمد کردن فعالان و تصحیح نگرش به اسن عرصه است.
روابط عمومی به عنوان فضایی گسترده و در ارتباط مستقیم با طیف‌های خاص مخاطبان است و از این رو، همچنان نیازمند شناخت دقیق و علمی است.
با عنایت به اهمیت وظایف ذاتی این نهاد باید ارتباط روابط عمومی با رسانه‌ها بسیار خوب و موثر باشد، با این وجود هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد. اقداماتی همچون ارائه اخبار و اطلاعات درست، با عنایت به ملاحظات روندهای فعالیتی موجب نزدیک شدن برخی رسانه‌ها به سازمان و دور شدن بقیه از آن سازمان خواهد بود.
در هر نهادی که شاهد حضور افراد متخصص، تحصیل کرده، آشنا به موضوع و توانمند در نهاد روابط عمومی هستیم، تعامل با رسانه‌ها چهره بهتری به خود گرفته است. واقعیت امر این است که در این حوزه نیازمند شفاف سازی و ایجاد ساختار ارتباطی با رسانه‌ها هستیم؛ حال دیگر مرزها اطلاع رسانی انحصار خود را از دست داده‌اند و اگر روابط عمومی از دادن اطلاعات دقیق و صحیح خودداری کند یا با تاخیر به این اقدام مبادرت ورزد، این خلاء از سوی رسانه‌های رسمی و غیررسمی و شبکه‌های اجتماعی پر می‌شود.
فعالیت روابط عمومی سازمان‌ها و نهادهای دولتی، صنعتی، علمی و آموزشی و امثال آن را هرگونه بررسی کنیم نمی‌توانیم از نقش مهم و اثرگذار آن در جلب همراهی مردم و روند فعالیت‌های سازمان چشم پوشی کنیم، امروز اقبال مردمی به سازمان‌های پاسخگو و حافظ ارتباط نشانه‌ای بر موفقیت روند اطلاع رسانی ارزیابی می‌شود.
با این وجود همچنان در بسیاری از نهادها و سازمان‌های کوچک و بزرگ شهرهایمان، شاهد درهایی بسته و ارتباط قطره ای با مردمی هستیم که مخاطبان اصلی اقدامات این مراکز می‌باشند. این مورد به همراه چالش‌های دیگری همچون تخصصی شدن و بهره گیری از نیروهای متخصص، صداقت و صراحت کلامی، حفظ منافع سازمانی، ارتباطات الکترونیکی، تصحیح دیدگاه های منفی سنتی و دهها مسئله دیگر، پیش‌روی بخش روابط عمومی‌ها قرار گرفته و با توجه به گسترش دنیای ارتباطات و تسهیل دسترسی مردم به انواع خبرهای درست و نادرست، نقش روابط عمومی‌ها را در گسترده نمودن شفافیت و صراحت پررنگ‌تر می‌کند.
در این فضای متقابل، مطالبات رسانه‌ها و روابط عمومی‌ها شکل جدیدی به خود گرفته است. برخلاف گذشته که ادعا می‌شد روابط عمومی تنها یک حلقه واسط بین سازمان و ارباب رجوع است و از آن به صورت دوبعدی و دو سویه تفسیر و تعبیر می‌کردند، در شرایط کنونی این نهاد تخصصی رسالت و مسؤولیتی بزرگتر و مهمتر پیدا کرده که همان نقش آفرینی به عنوان تسهیل گر و کانون مثلثی است که بخش زیادی از بار فعالیتی نهادها را بر عهده دارد.
حالا دیگر روابط عمومی دو بعدی و دو وجهی نیست، شکلی سه بعدی و سه وجهی دارد و حالت خطی خود را به تاریخ سپرده است. از این رو چه از نظر قالب و چه از نظر محتوا، هر گونه تغییر و تصمیم در دل این نهاد می‌تواند بر سرنوشت سازمان و وضعیت تصمیم‌گیری و برنامه‌های مخاطبان و در نهایت جامعه رسانه‌ای فعال در جغرافیای آن سازمان تاثیر بگذارد.
یکی از مسئولیت‌های مهم روابط عمومی‌ها در عصر کنونی و با توجه به کثرت و تعدد مشکلات و چالش‌ها، تعدیل وضعیت کنونی و اجتناب از دفاع صرف و جانبدارانه از سازمان است.
روزگاری از روابط عمومی انتظار می‌رفت در مواقع بحرانی و زمان بروز مشکلات که در هر سازمانی می تواند روی دهد، اقدام به ارائه پاسخ به افکار عمومی و تکذیب اتهامات نموده و در مقامی بالاتر نسبت به توجیه نقص و قصور و سهل‌انگاری پیش آمده اقدام کند، اما شاهدیم اکنون با توسعه رسانه‌های گروهی، ورود به دنیای پیشرفته هوش مصنوعی، افزایش وسعت دید و نگرش رسانه‌ها و به تبع آن افکار عمومی، این واکنش‌های کلیشه‌ای هرگز جوابگو نیست و نمی‌تواند ناجی سازمان باشد.
این مطالبه مردمی و توسعه رسانه‌ها، زمینه ساز تغییر نگاه روابط عمومی‌ها و به تبع آن سازمان‌ها در مواجهه با مقوله اطلاع رسانی شده و هر چند کمی آهسته، اما به صورت مستمر شاهد بهبود فضای اطلاع‌رسانی و کاهش آسیب‌های پیشین در این رابطه هستیم.
راهکاری که با همت روابط‌عمومی‌ها و فعالان همواره در حال آموزش و تلاش این عرصه، و همچنین با آگاه شدن و درک اهمیت موضوع از سوی مدیران بالا دستی چهره تحقق به خود خواهد گرفت./فارس
